Passend onderwijs en zorgplicht

Een essentieel begrip in passend onderwijs is de zorgplicht.
De formele zorgplicht ligt bij het schoolbestuur, op grond hiervan moet voor alle leerlingen die worden aangemeld óf staan ingeschreven en die extra ondersteuning nodig hebben, een passend onderwijsaanbod worden gerealiseerd; dat wil zeggen dat er een plek op een school geboden moet worden waar de leerling ook daadwerkelijk geplaatst kan worden.

De zorgplicht gaat volgens de wet in na een schriftelijke aanmelding door ouders.
Aanvullend op de wettelijke regels rondom zorgplicht is met zowel het regulier als gespecialiseerd onderwijs afgesproken dat de morele zorgplicht van de school ingaat vanaf het moment waarop ouders of professionals contact opnemen (schriftelijk of telefonisch) met deze school. De school vraagt ouders/professional of zij meer scholen hebben gebeld. Als dat zo is, wordt ouders gevraagd welke school hun voorkeur heeft. De school van voorkeur neemt de zorgplicht op zich. Deze school onderzoekt of zij de benodigde afstemming op onderwijsbehoeften kan realiseren.
Zo ja: de leerling wordt geplaatst.
Zo nee: de school helpt ouders en professionals een passende plek te vinden.

Informatieplicht ouders
Ouders hebben een informatieplicht, de school heeft deze informatie over hun kind immers nodig om te kunnen bepalen of zij het juiste onderwijsaanbod kan realiseren. 

Uitzondering
Als de school kan aantonen vol te zitten, is de zorgplicht niet van toepassing. Op de regionale capaciteitenlijst kunnen scholen per groep aangeven of zij vol zitten. (Deze lijst is ook voor ouders beschikbaar.)

Verwijdering en zorgplicht
Het komt voor dat een school het besluit neemt om een leerling te verwijderen. Dit mag een school pas definitief doen als is voldaan aan de zorgplicht die inhoudt dat een andere school gevonden is die de leerling kan plaatsen.